Özel Haber

SARIÇAM AĞACININ NİMETLERİ

Öncelikle tüm Sağlık Web Haber takipçilerine Merhaba…

Ben, Kızılcahamam’daki bir orman içi köyündenim.

Bizim Köy ve Yayla çevresinde Aladağların devamı olan sarıçam ormanları uzanır. Ormanda ayrıca ardıç, karaçam sıklıkla; küyner (köknar), yaban kavağı, yılgı gibi ağaçlar da seyrek olarak bulunur.

Sarıçam ağacı, doğramalık kerestesi olan kaliteli bir ağaçtır.

Sarıçamın, çoğu kimsenin bilmediği başka özellikleri ve değerleri de vardır.

Sarıçamın Özellikleri:

1-Çam diplerinde mantar (akkayışkan, karamantar, kanlıca, ayıcan, koyulcan ve cincile gibi),

2-Yalamuk; ilkbaharda Mayıs-Haziran aylarında çamın kabuğu bıçakla soyulduğunda ağacın üzerinde henüz

odunlaşmamış 2-3 mm kalınlığında selüloz tabaka 5-10 derece açı ile bıçakla dikkatlice kazındığında beyaz

kurdale gibi suyu akmakta olan yalamuk elde edilir ve afiyetle yenir. Tatlımsı ve çıra kokan güzel aroması ile

harika tadımlık bir deneyimdir.

3-Yemişen; ilkbaharda Mayıs-Haziran aylarında çamın yeni çıkmış olan kozalağı (tomurcuk) henüz

sertleşmemiştir ve erik kıvamındadır. Acı erik gibi yenebilir.

4-Doruğan; ilkbaharda Mayıs-Haziran aylarında çamın yeni sürgünleri, henüz sertleşmemiştir ve dikenleri

bıçakla kazındıktan sonra salatalık kıvamındadır, afiyetle yenebilir.

5-Pür; çamın ince dalları ve dikensi yapraklarına pür denir. Bunlar Yaylada yapılan cergenin (kulübe) çatısını

örtmekte kullanılır. Kış ayların da ise büyük ve küçükbaş hayvanlar aç kalmasın diye hayvan yemi olarak

kullanılır. Bu maksatla söğüt kabukları da hayvanlara verilir.

6-Odun; kesilen ağaç dalları kuruduktan sonra odun olarak kullanılır. Odun ateşinde pişirilen bazlama

(bazlamaç, çotuk altı ekmek, cizleme, peksimet, yo’ka=yufka), çörek (küççe, kangal, kül çöreği)  ve gözleme

ile çömlekte veya tencerede yavaş pişirilen yemek çok lezzetli olur. Kuru kozalaklar da sobaya atılarak

ısınma amaçlı kullanılır.

7-Hortlak; ilkbaharda Mayıs-Haziran aylarında çamın düzgün olan bir dalı kesilir. Bıçakla bir başı özüne kadar

inceltilir ve baş tarafı dikkatlice bükülerek özün gövdeden tamamen çıkması sağlanır. Ortası boru gibi

boşaltılan 20-30 santimlik bu kısım hortlak adını alır. Yılgıdan bir sap yapılır. Ardıç minileri bu sap

vasıtasıyla hortlaktan hızla iteklenir ve mini patlatılır. Çocuklar için tabanca görevi gören hortlak Köyde ve

Yaylada bir eğlence aracıdır.

8-Gıcırdak; ilkbahar ve yaz aylarında çamın dalına dişli açılır. Çevirmek için ince daldan kulp yapılır. Çocuklar

Köyde ve Yaylada bu gıcırdağı çevirerek ses çıkartırlar ve bu da bir eğlence aracıdır.

9-Gavut keseciği; fırında pişirilmiş ve değirmende çekilmiş ahlat unu, su veya süt ile karılır ve çam ağacından

elde edilen kabuk keseciğe konur. Çam kokusu eşliğinde yenen gavut çok güzel bir çocukluk deneyimidir.

Çocuklar Köyde ve Yaylada, kırlarda, döl güderken bu gavutu yiyerek eğlenir ve karın doyurur.

10-Çıra; çam ağacının bazılarında çıralanma olur o kısım kesilerek Köyde ve Yaylada ateş yakmak ve

tutuşturmak için çıra olarak kullanılır.

11-Çam sakızı; çam ağacının bazılarında, çıralanma olan kısımlarda çam sakızı akar. Bu toplanarak bir kapta

saklanır ve zamanı geldiğinde yara-berede iyileştirme amacıyla kullanılır. Sarı çamda gerçek anlamda sakız

ve fıstık olmaz.

12-Sırık-Direk; güneşi görmek için oldukça yükseklere uzayan sarı çam ağaçları sırıklık olarak kesilip sırık veya

direk olarak yapılarda kullanılır.

13-Tahta; sarıçamın düzgün, budağı az ve desenleri görsel olarak dikkat çeken tahtası olur. Tavan ve taban

döşemeciliğinde bir de süpürgelik olarak kullanılır.

14-Kereste; sarı çamın kerestesi makbuldür. Kereste ile uğraşanlar tarafından aranılan ağaçlardandır. Tomburuk

=tomruk hızarda biçildikten sonra kalas, tahta, beş-on ve kapak olarak inşaat işlerinde kullanılır. Hızardaki

kesme-biçme işinde ortaya çıkan talaş çeşitli maksatlarla kullanılır (izolasyon, dolgu maddesi ve talaş

sobasında yakıt olarak).

15-Doğrama; sarıçamın kerestesi makbuldür, çünkü kesildikten sonra elde edilen kalaslar doğrama işinde

kullanılır. Sarıçamın doğramsı güneşi görünce kızıl çam gibi eğilip-bükülmez, yani yamulmaz. Bu nedenle

sarıçam doğramsı makbul bir doğramadır, kapı-pencerede, pervazda ve de masa-sandalye yapımında

kullanılır.

 

Orman başlı başına bir hazinedir. Ağaçlardan başka zemindeki bitki örtüsü, ev sahipliği yaptığı börtü-böcek ile kendine özgü bir yaşam alanıdır. Ormandaki bitki çeşitliği insanı mest eder. Orman içinde barındırdığı çeşitli kuşlar için yuvadır, korunaktır. Tavşan, sincap, kirpi gibi yaban hayvanlarına ev sahipliği yapar. Kurt, ayı, tilki, çakal ve yaban domuz gibi vahşi hayvanlar ormanın derinliklerinde kendilerine sığınma alanı bulmuşlardır.

Bir tepeden ormanı seyrediniz. Yeşilin her tonuna doyasıya aşina olunuz. Rüzgarın çıkardığı uğultuyu dikkatlice dinleyiniz; bir süre sonra kendine özgü bir melodiye dönüştüğünü müşahede edeceksiniz. Daldan dal uçan kuşları takip edin; onların çıkardıkları ilginç seslerle iletişim kurduklarını anlayacaksınız. Ormandan akan kaynak suyun billur gibi tertemiz olduğunu görüp hayran kalacaksınız. Gündüz kurbağa sesleri ve gece keler sesleri sizi büyüleyecektir.

Ormanlar milletimizin hazinesidir. Lütfen ormanlarımızı gelecek nesillere zarara uğratmadan teslim edelim.

 

PROF. DR. MUSTAFA ALTINBAŞ

İlgili Makaleler

Bir cevap yazın

E-posta hesabınız yayımlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

Başa dön tuşu