Covid-19 aşıları vücutta nasıl çalışıyor? COVID-19 aşıları, bağışıklık sistemini SARS-CoV-2 koronavirüsün etkisizleştirilmiş bir formuna veya bunun bir kısmına sokarak çalışır. Bu, COVID-19’a neden olmaz, ancak vücudu virüsle gelecekteki enfeksiyona karşı savaşması için donatır. Tüm aşılar, bağışıklık sistemini gelecekteki enfeksiyona yanıt verecek şekilde eğiterek çalışır. Aşılar, onları alan insanların çoğu için son derece güvenlidir ve hastalığa neden olmazlar. Dünyanın çeşitli yerlerinde kullanım izni olan COVID-19’a karşı 12 aşı vardır. Aşı geliştiricileri, 2019’un sonlarında SARS-CoV-2 virüsünün ortaya çıkmasından sonra COVID-19’a karşı aşılar geliştirmek için benzeri görülmemiş koşullar altında çalıştılar. İlk COVID-19 aşılarının kullanım izni alması bir yıldan az sürdü.
COVİD-19 AŞILARI TAVSİYE EDİLİYOR MU?
Bu, diğer tüm aşılardan önemli ölçüde daha hızlı olsa da, geliştiriciler bu hızda çalışmak için mevcut aşı teknolojisinden ve Gıda ve İlaç Dairesi (FDA) gibi sağlık otoriteleri ile birlikte çalışan uyumlu bir küresel çabadan yararlandı. Mevcut COVID-19 salgını hakkında canlı güncellemelerden haberdar olun ve önleme ve tedavi hakkında daha fazla tavsiye için koronavirüs merkezimizi ziyaret edin. Bu Özel Özellik’te, farklı COVID-19 aşılarının nasıl çalıştığına ve bilim adamlarının yan etkiler ve aşı etkinliği hakkında konuşurken ne demek istediğine bir göz atıyoruz. Özellikle şunları kapsıyoruz: mRNA aşıları viral vektör aşıları, alt birim aşılar, inaktif aşılar, aşı yan etkileri, aşı etkinliği.
COVİD-19 AŞILARI NASIL ÇALIŞIYOR?
Farklı aşı türleri var mıdır? Tüm dünyada kullanılan COVID-19 aşılarının tümü aynı hedefe – yani COVID-19’dan korunmaya – ulaşmayı amaçlasa da, farklı aşı teknolojilerini kullanırlar. Bazı aşılar, tüm SARS-CoV-2 virüsüne dayanır, diğerleri bunun sadece bir kısmını kullanır ve bazıları doğrudan virüsten türetilen herhangi bir materyali kullanmaz. Aşağıdaki bölümler, en az bir ülkede kullanım izni olan farklı COVID-19 aşı türlerine genel bir bakış sağlar. MRNA aşıları gibi, viral vektör aşıları da SARS-CoV-2 virüsünün tamamını içermez. Hücrelerimizin başak protein yapmasına izin veren geni iletmek için zararsız bir virüs kullanırlar. Oxford-AstraZeneca, Sputnik V ve Johnson & Johnson COVID-19 aşılarının tümü, dağıtım sistemi veya vektör olarak farklı adenovirüsler kullanan viral vektör aşılardır. Adenovirüsler soğuk algınlığına neden olabilir ve farklı türleri enfekte edebilen birçok farklı adenovirüs türü vardır.
